Bidden voor oom Gait (1922)

“Wat valt er toch weinig te rekenen op het leven van den mensch! Hij gelijkt aan het gras en bloeit als eene bloem op het veld. De wind waait er overheen en hij is niet meer.”

Aldus het bidprentje van Gerardus Willibrordus Voorthuis, overleden op 1 februari 1922 in Heeten. Hij was een oom van mijn overgrootmoeder Miete Bos Overmars, de broer van haar in 1900 overleden moeder.

Detail van het bidprentje van G.W. Voorthuis (Collectie CBG Centrum voor Familiegeschiedenis)

Ik was onlangs op een symposium over bidprentjes, georganiseerd door het Katholiek Documentatiecentrum van de Radboud Universiteit in Nijmegen. Tegenwoordig zien we bidprentjes als een herinnering aan een overledene, oorspronkelijk waren ze ook een aansporing om te bidden voor zijn of haar ziel. Veel mensen bewaarden prentjes in hun missaal (kerkboek) en gebruikten ze dus ook als zodanig. Overigens had ik me nooit echt gerealiseerd dat bidprentjes een specifiek katholieke traditie zijn.

Reden om thuis nog eens wat beter naar foto’s van bidprentjes te kijken die ik de afgelopen jaren tegenkwam. Het prentje van Gerardus Voorthuis bevat veel feitelijke informatie over zijn leven en dat is leuk voor de genealoog. Hij was lid van de gemeenteraad - dat had toch een bepaalde status en zegt iets over de familie Voorthuis - en hij zong in het parochiekoor.

Ook is te lezen hoe hij aan zijn einde kwam: "Hij is ziek geworden en er was niemand die hem kon helpen." Na deze modern aandoende tekst volgen woorden die duidelijk wel uit een andere tijd komen: "…God heeft hem een heerlijk sterven geschonken. Eenige oogenblikken voor zijn dood werd hij nog gesterkt door de H. Communie, zoodat Jezus hem in zijn laatste oogenblikken van strijd bijstond!"

Gerardus Voorthuis werd 66 jaar en liet een echtgenote achter. Waarschijnlijk hebben de kinderen Bos Overmars - waar Miete er één van was - altijd wel contact gehouden met de 'Voorthuis-kant' van de familie. Hun overleden zusje Johanna Theresia was immers opgevoed bij tante Everdina Voorthuis in Haarle. Ik stel me dan ook voor dat ook zij dit bidprentje in hun bezit hadden en misschien zelfs wel eens een gebedje gewijd hebben aan 'oom Gait'.