Een voorbeeldig priesterleven (1935)

Pastoor Ten Hove met het kerkkoor van Dronrijp, ca 1930. (Foto: particuliere collectie, Bron: Leeuwarder Courant, 1989)

Vandaag aandacht voor Gerardus Bernardus Ten Hove, een oom van mijn overgrootmoeder Miete Bos Overmars. Ten Hove werd in 1868 geboren in Linderte, één van de vijf kinderen in het gezin Emmink-Ten Hove. (Meer over de link tussen de families Bos Overmars en Ten Hove lees je hier.)

Op zijn vijftiende ging hij naar het klein-seminarie in Culemborg, een vooropleiding voor het seminarie. Hij had ongetwijfeld een roeping, maar het lijkt me geen toeval dat hij de derde zoon in het boerengezin was en ook nog twee zussen had. Kiezen voor de kerk was soms ook een praktische keuze. Het is ook mogelijk dat hij niet geschikt was voor het fysieke werk op de boerderij of dat hij liever door wilde leren. Eén van zijn zussen ging trouwens het klooster in, dus hij was niet de enige in het gezin met religieuze neigingen.

Na het klein-seminarie zal hij het groot-seminarie hebben bezocht, hoewel ik niet heb kunnen vinden waar. Misschien wel in Rijsenburg, waar het seminarie van het Bisdom Utrecht was gevestigd. G.B. ten Hove werkte als kapelaan in onder meer Hoonhorst, Zutphen, Almelo en Sneek voordat hij in 1909 - hij was toen 41 jaar - werd benoemd tot pastoor van Vollenhove. Zes jaar later werd hij naar het Friese Dronrijp gezonden, het eindstation van zijn priesterloopbaan. Hij bleef er twintig jaar en in het bericht dat het Leeuwarder Nieuwsblad na zijn dood plaatste wordt gememoreerd dat hij in het dorp een school en een katholiek kerkhof stichtte. Het Overijsselsch Dagblad sprak van een "voorbeeldig priesterleven." Ten Hove overleed op 17 januari 1935. In augustus van dat jaar had hij gehoopt zijn 40-jarig priesterjubileum te vieren. Het kwam er niet van.

Bericht in het Leeuwarder Nieuwsblad, 18 januari 1935. (Bron:Delpher.nl)

Bonusfamilie

Overijsselsch Dagblad, 18 januari 1935.

Sinds kort is het Overijsselsch Dagblad te doorzoeken op delpher.nl en dat leverde meteen al leuke vondsten op. Deze overlijdensadvertentie van G.B. ten Hove bijvoorbeeld. Een mooie aanleiding om wat te schrijven over de familie Ten Hove. 

De advertentie is namelijk ook namens de familie Bos Overmars geplaatst. Het is januari 1935 en dat betekent dat we het hebben over Mies en Diene, Jas, halfzussen Anne en Dore en natuurlijk hun getrouwde zus Miete. De overleden G.B. ten Hove was hun oom, een halfbroer van hun vader. Om dat uit te leggen moeten we 70 jaar terug in de tijd naar hun oma, Maria Emmink. Zij was amper vier jaar getrouwd met Willem Bos Overmars toen deze in 1861 overleed. Maria bleef achter met hun zoontje Joannes Henricus en een baby van 20 maanden, Joanna Maria. Het kleine meisje stierf een maand na haar vader.

Twee jaar later hertrouwde Maria. Zij was 37, bruidegom Jannes ten Hove een jaar jonger. Jannes kwam uit Hattem en woonde ten tijde van zijn huwelijk in Boetele. Wellicht was hij knecht op een boerderij. Bij zijn huwelijk gaf hij als beroep ‘landbouwer’ op, niet ‘landarbeider’, wat doet vermoeden dat zijn ouders een boerderij hadden. Maar we dwalen af. Jannes trok bij Maria en haar zoontje in en ze kregen samen nog vier kinderen, twee jongens en twee meisjes. Helaas duurde ook dit huwelijk niet lang: Maria overleed in de zomer van 1870 op 44-jarige leeftijd.

De kleine Joannes Henricus was 11 toen hij achterbleef met stiefvader Jannes en vier halfbroers- en zussen. Het is goed denkbaar dat hij Jannes als vader beschouwde en zijn kinderen hem op hun beurt als opa. 'Opa Jannes' werd in ieder geval stokoud. Hij was 91 toen hij in 1918 stierf, anderhalf jaar na zijn stiefzoon. De banden tussen de families lijken altijd hecht te zijn geweest, getuige ook de advertentie. In de collectie bidprentjes die in het huis van Mies en Diene werd aangetroffen vond ik ook prentjes van diverse Ten Hoves. 

De oplettende lezer heeft ongetwijfeld gezien dat oom G.B. ten Hove pastoor in Friesland was. Binnenkort meer over hem, want een pastoor in de familie laat je natuurlijk niet zomaar lopen.