Werkverschaffing in Overijssel (2)

Zoals gehoopt vond ik in het archief in Zwolle meer informatie over werkverschaffingsprojecten in de jaren ’30 en ‘40. Uit maandoverzichten van de Rijkscommissie voor de Werkverruiming in Overijssel bleek dat het ging om flinke aantallen projecten. Zo werden bijvoorbeeld in 1938 in zowel juli als augustus zo’n 60 aanvragen toegekend en in september en oktober elke maand wel 100. Particulieren, gemeenten maar ook verenigingen lieten werkzaamheden uitvoeren, variërend van kleine (60 gulden aan loonkosten) tot grote projecten, zoals een aanvraag van 20.000 gulden van de graaf van Rechteren uit Dalfsen). Sommige projecten liepen in de tonnen: Staatsbosbeheer begrootte de ontginningen van Twilhaar/Helhuizen (Nijverdal) en het Buurserveen (Haaksbergen) op respectievelijk 336.000 en 874.000 gulden. In de regel werd tussen de 70 en 90 procent van de begroting gesubsidieerd door het Rijk. 

In het eerste kwartaal van 1940 waren er alleen in Overijssel al meer dan 9000 mensen op deze manier aan het werk. Naast ontginningswerk legden zij ijsbanen aan, fietspaden, en voerden soms zelfs archeologische opgravingen uit (een project van de Oudheidkamer Twenthe).

In Raalte waren er op dat moment 150 personen aan het werk binnen de werkverschaffing.Voor Linderte kwam ik aanvragen tegen van A.M. Jansen Holleboom (het ophogen van 1,78 ha hectare moeras) en van J.H. Kogelman (‘het rooien van houtwallen, verleggen van een rijweg’). Zo specifiek waren niet alle toekenningen. Vaak vroegen gemeentes geld aan voor ‘div. part. ontg.’, diverse particuliere ontginningen naar ik aanneem. Helaas was ook de informatie over het project van Jans Groote Wolthaar zeer summier. Het betrof een project van 400 gulden van de ‘Centr(ale) Werkverschaffing’ en werd voor 70 % gesubsidieerd, zie deze foto. Uit het eerdere krantenbericht weten we dat er werklozen uit Deventer werden ingezet, maar wat er nu precies moest gebeuren blijft helaas een raadsel. Desalniettemin een interessant onderwerp!

Rijkswerkkamp Twilhaar (foto Henk-Jan van der Klis CC BY 2.0 via Flickr)

Werkverschaffing in Linderte (1940)

Deventer Dagblad, 16 juli 1940

Dit bericht kwam ik tegen in het archief van het Deventer Dagblad, heel interessant. Het betreft een werkverschaffingsproject van mijn overgrootvader J.A. Groote Wolthaar in Linderte, waar werklozen uit Deventer voor werden ingezet. 

Hoe wat waar wanneer? In het Stadsarchief Deventer vond ik helaas geen extra informatie over de aard van het project. Een veelbelovend dossier getiteld Stukken betreffende de subsidiëring door het Rijk van diverse werkverschaffingsprojecten voor jeugdige werklozen 1934-1942 bevatte alleen informatie over projecten in en bij Deventer; zoals de aanleg van urinoirs op een sportpark; het herstel van een volière in het Rijsterborgherpark, het afplaggen van een terrein bij een jeugdherberg in Gorssel en het maken van reclameborden voor de VVV. 

En hoewel het Deventer gemeentebestuur vermeld wordt in het krantenbericht, ontbreekt elke verwijzing in de notulen van de gemeenteraad uit deze periode. Mijn hoop is nu gevestigd op het Historisch Centrum Overijssel in Zwolle, waar het archief van de Rijkscommissie voor de Werkverruiming in Overijssel 1936-1946 wordt bewaard. Met een beetje mazzel levert dat nog een vervolgpost op over dit onderwerp.